Bạn có biết rằng thước lái ô tô đóng vai trò quan trọng như thế nào trong việc đảm bảo an toàn khi lái xe? Tại sao cần phải căn chỉnh thước lái định kỳ? Và làm thế nào để biết khi nào thước lái cần được sửa chữa? Hãy cùng Thiên Hòa An đi tìm câu trả lời trong bài viết này nhé!

Tìm hiểu về thước lái ô tô

Thước lái là một hệ thống cơ khí quan trọng trên ô tô, đóng vai trò trung tâm trong việc điều khiển hướng đi của xe. Khi bạn xoay vô lăng, thực chất là bạn đang tác động lên thước lái, từ đó làm thay đổi góc quay của bánh xe.

thước lái ô tô

Cấu tạo của thước lái ô tô

Thước lái ô tô có cấu tạo gồm hai thành phần chính là trục vít và thanh răng. Khi người lái xe quay vô lăng, trục vít sẽ chuyển động và làm cho thanh răng di chuyển. Nhờ sự kết hợp này, người lái có thể điều chỉnh hướng di chuyển của xe theo ý muốn. Các bộ phận cụ thể trong hệ thống thước lái bao gồm:

  • Khớp các đăng: Bộ phận này đảm nhận vai trò chuyển hướng quay từ vô lăng sang thanh nối của trục. Khi vô lăng quay, khớp các đăng giúp chuyển đổi chuyển động quay từ vô lăng đến bánh răng trên thước lái. Đây là bộ phận quan trọng để đảm bảo xe di chuyển chính xác theo điều khiển của người lái.
  • Trục xoay vô lăng: Là thành phần chính giúp truyền chuyển động quay từ vô lăng xuống thanh răng trong thước lái. Các đoạn trục này được nối với nhau bằng khớp các đăng, tạo ra sự liên kết mượt mà giữa vô lăng và bánh răng thước lái.
  • Thanh răng: Đây là phần không thể thiếu của thước lái, được đặt trong một hệ thống ray trượt để có thể di chuyển tịnh tiến, giúp thay đổi hướng của xe. Thanh răng là bộ phận chính giúp tạo ra sự dịch chuyển khi người lái quay vô lăng.
  • Tay đòn: Đây là bộ phận truyền chuyển động tịnh tiến từ thanh răng lên các khớp bẻ lái. Nó giúp đảm bảo chuyển động chính xác từ thước lái đến bánh xe.
  • Khớp bẻ lái: Khớp này giúp truyền lực quay từ tay đòn đến bánh xe, cho phép bánh xe quay theo hướng mà người lái điều chỉnh qua vô lăng.

cấu tạo khớp lái ô tô

Nguyên lý hoạt động 

Thước lái ô tô hoạt động theo nguyên lý khá đơn giản nhưng hiệu quả. Khi người lái quay vô lăng, trục vít sẽ xoay theo và làm cho thanh răng di chuyển. Thanh răng này có thể di chuyển sang trái hoặc sang phải, tùy thuộc vào hướng xoay của vô lăng. Để kết nối thanh răng với bánh xe, hệ thống sử dụng các khớp cầu (hay còn gọi là rotuyn), giúp chuyển động mượt mà giữa thước lái và bánh xe.

Hệ thống lái ô tô được thiết kế theo mô hình hình thang, hay còn gọi là hình thang lái. Mô hình này giúp xe duy trì được sự ổn định khi quay vòng, đảm bảo rằng bánh xe phía trong không bị trượt so với bánh xe phía ngoài góc cua. Khi thanh răng di chuyển, nó sẽ đẩy hoặc kéo các rotuyn, làm cho bánh xe hướng ra ngoài hoặc vào trong theo ý muốn của người lái.

Hướng dẫn cách cân chỉnh thước lái cho xe ô tô tải

Căn chỉnh thước lái là một khâu bảo dưỡng thiết yếu để đảm bảo an toàn và hiệu suất vận hành của xe. Hệ thống lái, đặc biệt là thước lái, chịu tác động trực tiếp từ các yếu tố như va chạm, thay thế phụ tùng, hoặc đơn giản là do quá trình sử dụng lâu dài.

cân chỉnh thước lái ô tô tải

Tại sao cần căn chỉnh thước lái xe tải?

Một trong những lợi ích lớn nhất là đảm bảo an toàn tuyệt đối khi lưu thông trên đường. Bằng cách thực hiện điều chỉnh thước lái định kỳ, tài xế có thể tránh được nhiều rủi ro tiềm ẩn.

Cụ thể, khi thước lái xe tải được cân chỉnh đúng cách, nó sẽ mang lại các lợi ích sau đây:

  • An toàn: Giảm thiểu tình trạng lái xe bị lệch, rung lắc vô lăng, giúp tài xế kiểm soát xe tốt hơn, đặc biệt khi di chuyển ở tốc độ cao hoặc trên đường trơn trượt.
  • Tiết kiệm nhiên liệu: Thước lái căn chỉnh chính xác giúp giảm ma sát lốp xe, từ đó tiết kiệm nhiên liệu một cách đáng kể.
  • Kéo dài tuổi thọ lốp xe: Lốp xe sẽ mòn đều hơn, giảm thiểu tình trạng mòn vẹt, giúp lốp xe bền bỉ hơn.
  • Tăng cường cảm giác lái: Xe chạy êm ái, ổn định hơn, mang lại cảm giác thoải mái cho người lái và hành khách.
  • Bảo vệ hệ thống treo: Giảm tải cho hệ thống treo, giúp các bộ phận khác của xe hoạt động hiệu quả hơn.

Khi nào cần căn chỉnh thước lái?

Theo khuyến cáo của nhà sản xuất, việc căn chỉnh thước lái nên được thực hiện định kỳ sau mỗi 15.000 – 20.000 km hoặc 6 tháng một lần. Tuy nhiên, có một số dấu hiệu cho thấy bạn cần phải căn chỉnh thước lái sớm hơn, chẳng hạn như:

  • Vô lăng bị lệch: Khi xe chạy thẳng mà vô lăng không ở vị trí thẳng đứng.
  • Lốp xe mòn không đều: Lốp xe bị mòn vẹt hoặc mòn một bên nhiều hơn bên kia.
  • Xe bị kéo lệch sang một bên khi buông tay lái: Khi bạn buông tay lái, xe có xu hướng tự động rẽ sang trái hoặc phải.
  • Vô lăng rung lắc: Vô lăng bị rung khi chạy ở tốc độ cao hoặc khi đi qua những đoạn đường gồ ghề.
  • Sau khi xe gặp tai nạn: Dù va chạm nhẹ hay nặng, việc căn chỉnh thước lái là cần thiết để đảm bảo an toàn.
  • Sau khi thay thế các bộ phận liên quan đến hệ thống treo: Như thay thế phuộc, nhíp, rotuyn…

cân chỉnh thước lái

Các phương pháp căn chỉnh thước lái

Hiện nay, việc cân chỉnh thước lái xe tải có thể được thực hiện theo hai cách đơn giản: sử dụng thước kéosử dụng dây. Cả hai phương pháp này đều có thể giúp tài xế cân chỉnh thước lái một cách chính xác và hiệu quả, tuy nhiên, việc lựa chọn phương pháp nào còn tùy thuộc vào tình trạng thực tế của xe.

  • Cân chỉnh bằng thước kéo

Bước 1: Đưa vô lăng về vị trí trung tâm, cho xe đi thẳng một đoạn ngắn rồi dừng lại.

Bước 2: Sử dụng thước kéo đo từ mép gai bánh xe trước và sau. Nếu khoảng cách chênh lệch trong khoảng 0 – 2.5mm, đó là khoảng cách lý tưởng. Nếu lớn hơn, cần nới ốc hãm rotuyn và điều chỉnh cho phù hợp.

  • Cân chỉnh bằng dây

Bước 1: Để xe đứng yên, đánh vô lăng về trung tâm.

Bước 2: Buộc dây từ bánh sau lên bánh trước, kiểm tra xem bánh xe có chạm vào dây hay không, sau đó điều chỉnh rotuyn cho phù hợp.

căn chỉnh thước lái

Thước lái ô tô đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc đảm bảo an toàn và hiệu suất khi điều khiển xe. Việc cân chỉnh và bảo dưỡng thước lái định kỳ không chỉ giúp tăng độ bền cho lốp xe, tiết kiệm nhiên liệu mà còn mang lại cảm giác lái mượt mà, chính xác hơn.

Để duy trì trạng thái hoạt động tốt nhất cho xe, các tài xế cần chú ý đến những dấu hiệu bất thường và thực hiện việc căn chỉnh thước lái một cách chuyên nghiệp và đúng thời gian. Chăm sóc tốt thước lái ô tô sẽ giúp bạn yên tâm hơn trong mỗi hành trình.